Kluczowe informacje:
- Marian Turski to polski historyk, dziennikarz i działacz społeczny, ocalały z Holokaustu.
- Jest współtwórcą i przewodniczącym Rady Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
- Jego słynne przemówienie z okazji 75. rocznicy wyzwolenia Auschwitz z apelem „nie bądźcie obojętni” stało się symbolem walki o pamięć.
- Działa na rzecz pamięci o Holokauście, promując wartości takie jak tolerancja i dialog międzykulturowy.
Marian Turski – kim jest?
Marian Turski, właściwie Mosze Turbowicz, to wybitny polski historyk, dziennikarz i działacz społeczny, którego życie i działalność są nierozerwalnie związane z pamięcią o Holokauście oraz promocją kultury żydowskiej. Jego niezłomna postawa i zaangażowanie w zachowanie prawdy o Zagładzie uczyniły go jedną z najważniejszych postaci życia publicznego w Polsce i na świecie.
Turski jest powszechnie uznawany za autorytet w dziedzinie historii II wojny światowej, szczególnie w kontekście losów Żydów. Jego publicystyka, wykłady i apele, często wygłaszane podczas obchodów rocznic wyzwolenia Auschwitz, stanowią potężny głos w walce z kłamstwem historycznym i obojętnością. Jest jednym ze współtwórców Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, a od 2009 roku przewodniczy jego Radzie Muzeum, aktywnie kształtując politykę pamięci w Polsce.
Marian Turski – wiek, wzrost, waga
Marian Turski urodził się 26 czerwca 1926 roku. Obecnie, w kwietniu 2025 roku, ma 98 lat. Jego wzrost wynosi około 170 cm. Informacje dotyczące wagi nie zostały podane.
Marian Turski – życie prywatne i życiorys
Życiorys Mariana Turskiego jest głęboko naznaczony tragicznymi wydarzeniami II wojny światowej. W 1940 roku, w wieku 14 lat, został przymusowo przesiedlony do łódzkiego getta wraz z rodziną. Były to trudne czasy, gdzie życie codzienne było naznaczone głodem, chorobami i strachem. W 1944 roku, w jednym z ostatnich transportów, został deportowany do obozu zagłady Auschwitz-Birkenau (KL Auschwitz). Tam doświadczył niewyobrażalnego cierpienia i utraty bliskich.
Po pobycie w Auschwitz, Marian Turski przeżył tak zwane marsze śmierci, które były ostatnią, brutalną próbą eksterminacji więźniów przez wycofujących się Niemców. Trafił do obozu Buchenwald, a następnie do Terezina, gdzie doczekał się wyzwolenia w 1945 roku. Te doświadczenia ukształtowały jego dalsze życie i determinację do walki o pamięć o ofiarach Holokaustu.
Po wojnie Marian Turski zamieszkał w Warszawie, gdzie od 1945 roku mieszka do dziś. Jego życie prywatne, choć naznaczone traumą, było również wypełnione zaangażowaniem w sprawy publiczne. Jego żoną była Halina Paszkowska-Turska, operatorka dźwięku, która zmarła w 2017 roku. Mają córkę Joannę Turską, która jest flecistką.
Marian Turski – kariera i osiągnięcia zawodowe
Kariera zawodowa Mariana Turskiego rozpoczęła się po wojnie, kiedy związał się z redakcją „Polityki”, jednego z najważniejszych polskich tygodników. Przez wiele lat kierował działem historycznym, co pozwoliło mu na realizację pasji do historii i publicystyki. Jego artykuły, często poruszające trudne tematy z zakresu historii najnowszej, były cenione za ich rzetelność i głębię.
Marian Turski był i jest zaangażowany w działania na rzecz pamięci o II wojnie światowej, szczególnie o Zagładzie. Jest jednym z kluczowych współtwórców Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie. Od 2009 roku pełni funkcję przewodniczącego Rady Muzeum POLIN, aktywnie uczestnicząc w tworzeniu programów edukacyjnych i wystaw dotyczących historii Żydów w Polsce. Jego rola w rozwoju Muzeum POLIN jest nieoceniona, a jego wizja przyczyniła się do powstania instytucji o światowym znaczeniu.
Jest członkiem wielu organizacji działających na rzecz pamięci o Holokauście, takich jak Międzynarodowa Rada Oświęcimska (Międzynarodowy Komitet Oświęcimski). Jego przemówienia, zwłaszcza te wygłaszane z okazji rocznic wyzwolenia Auschwitz, stały się głośnym apelem o pamięć i przeciwdziałanie kłamstwom historycznym. Słynne stało się jego przemówienie z 27 stycznia 2020 roku podczas obchodów 75. rocznicy wyzwolenia Auschwitz, w którym ostrzegał przed obojętnością i przypominał, że „Auschwitz nie spadło z nieba”, a ofiary „wiedziały o swoim losie”. Podkreślał, że nienawiść i obojętność mogą prowadzić do kolejnych tragedii, apelując: „Nie bądźcie obojętni”.
Jego działalność publiczna obejmuje również funkcje w innych znaczących instytucjach:
- Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce
- Stowarzyszenie Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej (gdzie pełnił funkcję przewodniczącego zarządu głównego)
Mimo trudnych doświadczeń życiowych, Marian Turski swoją działalnością promuje wartości takie jak tolerancja i dialog międzykulturowy. Jest rzecznikiem porozumienia polsko-żydowskiego, co podkreślał w wielu swoich wystąpieniach, m.in. w obecności prezydenta Niemiec Joachima Gaucka. Jego wpływ na społeczne postrzeganie historii i kształtowanie postaw jest ogromny.
Marian Turski – wykształcenie, edukacja, kwalifikacje
Marian Turski jest absolwentem Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie uzyskał tytuł magistra historii. Jego edukacja na tej renomowanej uczelni dała mu solidne podstawy wiedzy historycznej, którą później wykorzystywał w pracy dziennikarskiej i publicystycznej.
W 2022 roku Marian Turski otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, co jest wyrazem uznania dla jego wybitnego wkładu w rozwój wiedzy historycznej, działalność społeczną i promocję wartości humanistycznych.
W jego życiorysie można odnaleźć również informacje o:
- Studiach prawniczych i historycznych na Uniwersytecie Wrocławskim.
- Przynależności do konspiracyjnej antyfaszystowskiej organizacji Związku Walki Młodych.
- Uczęszczaniu do Szkoły Partyjnej przy KC PZPR w Warszawie.
- Pracy po wojnie w Wojewódzkim Urzędzie Kontroli Prasy we Wrocławiu.
Marian Turski – skąd pochodzi?
Marian Turski urodził się 26 czerwca 1926 roku w Druskienikach. W czasach jego młodości, Druskieniki były częścią Polski. Obecnie miasto to leży na terytorium Litwy. To pochodzenie i związki z wielokulturowym środowiskiem przedwojennej Polski miały wpływ na jego późniejsze zainteresowania historią i kulturą żydowską.
Marian Turski – rodzice, rodzeństwo, szczegóły życia rodzinnego
Rodzicami Mariana Turskiego byli Eliasz i Rachela Turbowiczowie. Niestety, szczegóły dotyczące ich losów podczas Holokaustu nie są szerzej dostępne, jednak wiadomo, że cała rodzina została wywieziona do getta, a następnie do obozów zagłady. Informacje na temat rodzeństwa Mariana Turskiego nie zostały podane.
Marian Turski – żona, dzieci
Żoną Mariana Turskiego była Halina Paszkowska-Turska, operatorka dźwięku, która zmarła w 2017 roku. Marian Turski ma córkę, Joannę Turską, która jest flecistką. Jego życie rodzinne, choć dotknięte stratą, jest kontynuowane przez kolejne pokolenia.
Marian Turski – Instagram
Marian Turski jest osobą publiczną, jednak informacje o jego obecności na platformie Instagram lub innych mediach społecznościowych nie zostały podane.
Marian Turski – gdzie mieszka?
Od 1945 roku Marian Turski mieszka w Warszawie. Po wyzwoleniu z obozów koncentracyjnych i powrocie do Polski, to właśnie stolica stała się jego domem i centrum jego działalności publicznej. Warszawa, będąca symbolem powojennej odbudowy i pamięci o Zagładzie, doskonale odzwierciedla jego misję życiową.
Marian Turski – ciekawostki
Marian Turski jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci w Polsce, jeśli chodzi o świadectwo i pamięć o Holokauście. Jego nazwisko jest nierozerwalnie związane z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, którego jest nie tylko współtwórcą, ale i przewodniczącym Rady Muzeum POLIN. Dyrektor Muzeum POLIN, Zygmunt Stępiński, wielokrotnie podkreślał, że „bez Mariana Turskiego nie byłoby naszego Muzeum”.
Jego przemówienia, zwłaszcza to z 27 stycznia 2020 roku, podczas obchodów 75. rocznicy wyzwolenia Auschwitz, stały się viralem i są cytowane na całym świecie. Jego apel „nie bądźcie obojętni” to nie tylko lekcja historii, ale także uniwersalne przesłanie o odpowiedzialności za przyszłość.

Jako publicysta i historyk, Turski kierował działem historycznym tygodnika „Polityka”, co pozwoliło mu na głębokie zaangażowanie w debatę publiczną na temat historii i jej wpływu na współczesność.
Mimo swojego zaawansowanego wieku, Marian Turski pozostaje niezwykle aktywny, uczestnicząc w licznych konferencjach, obchodach i spotkaniach, dzieląc się swoim świadectwem i wiedzą. Jego determinacja w walce o prawdę i tolerancję jest inspiracją dla wielu.
Marian Turski, właściwie Mosze Turbowicz, jest żywym świadkiem historii, który poprzez swoją działalność publiczną, dziennikarską i społeczną, nieustannie przypomina o tragicznych wydarzeniach Holokaustu i przestrzega przed nienawiścią oraz obojętnością. Jego głos, pełen mądrości i doświadczenia, jest niezwykle ważny w kształtowaniu postaw społecznych i w walce o pamięć o Zagładzie. Jako jeden z ostatnich ocalałych z Auschwitz, staje się symbolem niezłomności ducha i świadectwem, które musi być przekazywane kolejnym pokoleniom.
Nazywam się Izabela Woźniak i jestem autorką strony torunskiportal.pl. Moje zainteresowania koncentrują się wokół lokalnych wydarzeń, kultury i historii, które staram się przybliżać czytelnikom w przystępny sposób. Z pasją dokumentuję życie naszej społeczności, odkrywając zarówno codzienne historie mieszkańców, jak i wyjątkowe inicjatywy. Moim celem jest łączenie ludzi i promowanie lokalnych talentów, co daje mi ogromną satysfakcję i motywację do dalszej pracy.